Hoe Werkt het?
VrijCoop is een verbond van groepen en individuen met als doel panden of complexen van woningen of werkruimten tot collectief eigendom te maken. Het vastgoed wordt eigendom van de gemeenschap en niet van een individu.
Bij VrijCoop doen de bewoners zelf hun beheer: zij regelen zélf dat de huur op tijd wordt betaald, er aan betalingsverplichtingen wordt voldaan, er reparaties worden gedaan en dat er geld opzij wordt gezet voor groot onderhoud op basis van een meerjarenplan.
De leden van VrijCoop beslissen samen over het aankopen en bijtreden van nieuwe projecten, maar ook over de verkoop van een pand. Bij verkoop moet zowel VrijCoop als de bewoners/gebruikersvereniging voor stemmen. Het ideaal van VrijCoop is om duurzame en betaalbare huisvesting te creëren door panden vrij te kopen van de speculatie van de markt. Een aangekocht pand wordt in principe niet verkocht.
Door collectief eigendom en zelfbeheer van woonruimtes wordt men minder afhankelijk van grote instituten en de politiek omtrent sociale woningbouw. De bewoners bepalen zelf en gezamenlijk hoe ze de woonlasten willen verdelen. Zij kunnen de woonlasten bijvoorbeeld naar inkomen, naar de grootte van de woning, of naar een combinatie van beide factoren verdelen. Binnen de vereniging van bewoners heeft elk lid een stem, onafhankelijk van de kapitaalinbreng.
Het woonrecht is onafhankelijk van de kapitaalinbreng: voor het wonen wordt huur betaald, voor kapitaalinbreng wordt een redelijke rente betaald. Bij verhuizing zegt het vertrekkende lid de huur op en zoekt de groep bewoners naar een nieuw lid en huurder. Voor eventuele leningen van het vertrekkende lid aan het project zijn aparte afspraken gemaakt bij de leenovereenkomst. Het nieuwe lid is niet verplicht om kapitaal in het pand te investeren, maar mag er uiteraard wel voor kiezen om een investering te doen.
Elk pand betaalt mee aan een solidariteitsfonds waarmee andere initiatieven opgestart kunnen worden of bestaande projecten tijdelijk uit de nood geholpen kunnen worden. Naarmate een project meer financiële ruimte krijgt, wordt de bijdrage aan het fonds groter.
Als een pand aangekocht en verbouwd is, en de bewoners erin wonen, delen de bewoners hun ervaring met nieuwe initiatieven. Met behulp van het solidariteitsfonds kan worden geinvesteerd in nieuwe projecten. De solidariteit tussen de projecten bestaat dus niet alleen uit geld, maar ook uit het delen van idealen, kennis en ervaring. Ook de bestaande projecten werken met elkaar samen om de projecten succesvol te laten verlopen.
Structuur
VrijCoop bestaat uit een vereniging waarvan zowel groepen en individuele leden lid kunnen worden. Het vastgoed wordt in een aparte vereniging, de vastgoedvereniging, ondergebracht waarvan zowel de bewonersvereniging als VrijCoop lid is. De belangrijkste beslissingen (verkoop, bestemming winst) moeten gezamenlijk genomen worden. Daarmee willen we voorkomen dat bewoners hun pand kunnen verkopen maar we voorkomen ook dat VrijCoop een centralistische organisatie wordt waarin de bewoners geen stem hebben. De structuur is hieronder afgebeeld.
